Focus on stigma for warqad labaad oo lagu soo daabacay mashruuca autism Soomaaliya

Wargeys diiradda lagu saarayo ceebayntii ay la kulmeen qoysaska Soomaalida ee Bristol ee barbaarinta cunugga qaba cudurka Autism-ka ayaa lagu daabacay wargeyska Ethnicity and Health. Waraaqdani waxay ku salaysantahay cilmi baaris laga soo qaaday mashruuca CLAHRC West la shaqaynta jaaliyadda Bristol ee Soomaalida si loo hagaajiyo natiijooyinka carruurta qaba cudurka autismka.

Stigma macnaheedu waa in dadka loo arkay iftiin xun sababtoo ah xaaladda cunuggooda darteed. Waxay la kulmeen nacaybka ay qabeen bulshadooda ka mida oo aan wax fahan ah ka lahayn autismka. Qoyska waxaa lagu eedayn jiray habdhaqanka cunuggooda. Waraaqda waxa la yiraahdaa Waxaa ku calaameeyay naafonimada carruurtaada’ – Waa daraasad bulsho ku salaysan, ka qayb qaadasho daraasad lagu sameeyey ceebeynta waalidiinta Soomaaliyeed ee carruurta qaba cudurka autismka ee ku nool boqortooyada Ingiriiska.

Warqadda ayaa qeexeysa natiijooyinka soo socda:

1. Waalidiinta Soomaalida ah ee carruurta qaba cudurka Autism-ka ee ku nool UK waxay la kulmeen calaamadaha lagu maanshquulsan yahay, lagu maansoorayo, kala-guurka iyo jawaabaha dareenka ee la xiriira ceebaynta. Tani waxay la xiriirtay in aan la ogaan karin ka warqabka autismka xaalad ahaan, ereyada yar ee Soomaaliga ee la xiriira autismka, iyo kacdoon ballaaran oo ka dhan ah cudurrada maskaxda iyo naafanimo aan la arki karin ‘in aan la arki karin’
2. Iyadoo qowmiyadaha kale ay sheegaan in ay la kulmaan ceebo la xiriirta barbaarinta cunugga qaba cudurka autismka, dadka la jisiiyay iyo kuwa dareemay ceebta in ay si gaar ah waxyeello ugu geysan karto bulshada soo-galootiga ah ee Soomaaliyeed, taas oo uu ku hayo culeys aan u qalmin cudurka halista ah ee autismka
3. Kor-u-qaadista wacyi-gelinta cudurka autismka ee bulshooyinka soo-galootiga ah ee Soomaaliyeed iyo sida uu saameyn ugu yeesho carruurta iyo qoysaskooda waa in ay noqoto tiirka u dhexeysa istaraatijiyad kasta oo lagu dhimayo ceebeynta

Kani waa wargeyskii labaad ee laga soo saaray mashruucan. Waraaqdii hore, “Waxay u ekayd sidii adigoon la ogeyn halka aan u socdo”: Daraasad tayadeed oo lagu sameeyey autismka jaaliyad tayo leh oo lagu sameeyey soomaali tahriibayaal ah oo ka mid ah Soomaalida tahriibayaasha ah, taasoo koobtay natiijooyinkii aanu ka helnay cilmi baadhis aan la samaynay xubno ka tirsan jaaliyada Soomaalida ee barbaarinayay cunug la xidhiidha autism-ka.